1. Kiểm tra kỹ nguồn gốc và chất lượng thép tái chế trước khi sử dụng
Không phải mọi loại thép tái chế đều đạt tiêu chuẩn xây dựng. Một số thép được thu gom từ các công trình tháo dỡ, máy móc cũ hoặc kim loại phế liệu công nghiệp, có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro như rỉ sét sâu, tạp chất hoặc không đồng nhất về cấu trúc kim loại.
Những điểm bạn cần đặc biệt lưu ý:
Nguồn thép rõ ràng, được xử lý theo quy chuẩn: Ưu tiên mua từ các nhà cung cấp uy tín, có chứng nhận kiểm định cơ lý và hóa học.
Không sử dụng thép đã rỉ nặng hoặc bị biến dạng: Vì điều này làm giảm khả năng chịu lực và độ dẻo.
Nên chọn thép được cán lại bằng công nghệ hiện đại: Giúp tăng cường độ, loại bỏ tạp chất và tái định hình cấu trúc thép.
Yêu cầu giấy kiểm định chất lượng (CO, CQ): Nhằm đảm bảo thép tái chế đủ khả năng sử dụng cho các hạng mục kỹ thuật yêu cầu cao.
📌 Gợi ý: Nếu không có phòng thí nghiệm riêng, bạn nên liên kết với trung tâm kiểm định xây dựng để thử nghiệm mẫu trước khi thi công đại trà.
2. Ứng dụng thép tái chế đúng loại công trình và vị trí chịu tải
Thép tái chế không nên sử dụng bừa bãi trong mọi hạng mục. Tùy vào yêu cầu chịu lực, độ bền và tính an toàn của từng phần trong công trình, bạn cần phân loại thép phù hợp:
Chỉ nên dùng thép tái chế cho các kết cấu phụ trợ: Như giàn giáo, nhà kho, cổng rào, lan can, vách ngăn, mái che tạm…
Tránh dùng trong kết cấu chịu lực chính: Như dầm, cột, móng hoặc những vị trí yêu cầu khả năng chịu lực cao và độ ổn định lâu dài.
Thép tái chế phù hợp trong nhà xưởng tiền chế, dự án dân sinh thấp tầng: Với điều kiện có kiểm tra và gia cố đúng kỹ thuật.
Có thể dùng làm thép phụ trong bê tông cốt thép nếu đạt tiêu chuẩn cơ lý: Nhưng phải được thiết kế kết cấu riêng, không thay thế hoàn toàn thép nguyên sinh.
📌 Lưu ý: Luôn làm rõ thiết kế kết cấu từ kỹ sư khi dùng thép tái chế. Việc tùy tiện thay đổi vật liệu có thể ảnh hưởng đến toàn bộ độ bền của công trình.
3. Bảo quản, xử lý và gia công thép tái chế đúng quy trình trước khi thi công
Thép tái chế thường có thời gian sử dụng hoặc tồn kho dài, dễ bị oxy hóa và bám bụi, dầu mỡ hoặc gỉ sét. Việc xử lý và gia công đúng cách trước khi đưa vào thi công là bắt buộc:
Tẩy gỉ bằng cơ học hoặc hóa học: Sử dụng bàn chải thép, máy chà hoặc dung dịch axit nhẹ để làm sạch bề mặt.
Cắt, uốn lại theo kích thước chuẩn: Đảm bảo phù hợp với bản vẽ kỹ thuật và tránh lãng phí.
Sơn chống gỉ hoặc mạ kẽm nếu có thể: Đặc biệt nếu thép sử dụng ở môi trường ẩm ướt, ven biển hoặc ngoài trời.
Bảo quản trên cao, tránh đất ẩm và mưa nắng: Dùng pallet hoặc kệ sắt để kê cao, phủ bạt kỹ để giữ bề mặt khô ráo.
📌 Khuyến nghị: Nếu thép tái chế được tái sử dụng tại công trường, cần có khu gia công riêng biệt để kiểm soát chất lượng.
4. Tính toán kỹ chi phí – lợi ích giữa thép tái chế và thép mới
Thép tái chế giúp tiết kiệm chi phí đầu tư ban đầu, nhưng nếu không quản lý tốt, có thể phát sinh nhiều chi phí ẩn như:
Chi phí kiểm định chất lượng: Cần thử kéo nén, thử thành phần hóa học hoặc phân tích cấu trúc.
Chi phí gia công, tẩy gỉ, sơn chống gỉ: Tăng thời gian và công đoạn thi công.
Nguy cơ thi công lại hoặc bảo trì sớm: Nếu thép không đạt chuẩn, công trình dễ xuống cấp nhanh hơn.
Ảnh hưởng đến uy tín doanh nghiệp thi công hoặc nhà thầu: Nếu xảy ra sự cố kỹ thuật.
🔍 Lời khuyên: Chỉ nên sử dụng thép tái chế nếu bạn có đội ngũ kỹ thuật chuyên nghiệp và hệ thống kiểm soát chặt chẽ. Việc sử dụng thiếu kiểm soát có thể làm mất nhiều hơn là tiết kiệm.
