1. Khai thác và xử lý quặng sắt
Hành trình của thép bắt đầu từ những mỏ quặng sắt tự nhiên. Quặng sau khi khai thác thường chứa nhiều tạp chất như đất, đá và oxy, cần được xử lý qua các bước tuyển chọn và làm giàu để đạt hàm lượng sắt cao hơn.
Trong giai đoạn này, quặng được nghiền nhỏ, sàng lọc và kết khối thành từng viên “pellet” để thuận tiện cho quá trình luyện kim. Ngoài quặng sắt, than cốc và đá vôi cũng là những nguyên liệu quan trọng, đóng vai trò khử oxy và điều chỉnh tính chất của kim loại trong lò luyện.
Đây là bước nền tảng, quyết định đến chất lượng của mẻ thép thành phẩm.
2. Luyện thép từ quặng đến phôi
Sau khi có nguyên liệu đã qua xử lý, quặng sắt được đưa vào lò cao cùng với than cốc và phụ gia. Tại đây, dưới nhiệt độ hàng nghìn độ C, sắt nóng chảy được tách ra khỏi tạp chất, tạo thành gang lỏng.
Gang lỏng tiếp tục được chuyển sang lò thổi oxy hoặc lò điện hồ quang để loại bỏ carbon dư thừa và các thành phần không mong muốn, hình thành thép lỏng.
Thép lỏng sau đó được đúc liên tục thành phôi thép (thanh, tấm hoặc ống), làm nguyên liệu cho nhiều quy trình gia công tiếp theo. Đây chính là bước chuyển quan trọng từ “nguyên liệu thô” thành “bán thành phẩm” có giá trị sử dụng cao hơn.
3. Gia công, hoàn thiện và ứng dụng
Từ phôi thép, các nhà máy tiến hành cán nóng, cán nguội, hoặc kéo sợi để tạo ra những sản phẩm phù hợp với mục đích sử dụng: từ thép xây dựng, thép tấm, thép ống đến các chi tiết máy chính xác.
Quá trình này còn bao gồm các công đoạn xử lý bề mặt như mạ kẽm, mạ hợp kim hoặc sơn phủ nhằm tăng khả năng chống gỉ, kéo dài tuổi thọ sản phẩm.
Cuối cùng, thép được phân phối tới các công trình xây dựng, nhà máy chế tạo máy móc, ngành ô tô, hàng hải và vô số lĩnh vực khác. Hành trình từ quặng sắt đến sản phẩm hoàn thiện khép lại, nhưng vòng đời của thép vẫn tiếp tục nhờ khả năng tái chế gần như vô hạn.
